Vitamin là thành phần thiết yếu của cơ thể, đặc biệt là với trẻ em, nhu cầu về vitamin rất cao.Khi thiếu vitamin, dù là loại nào thì cũng sẽ xuất hiện những triệu chứng cụ thể và ảnh hưởng tới sức khỏe.
Dưới đây là các loại vitamin mà trẻ hay bị thiếu nhất.
Thiếu vitamin A
Biểu hiện của thiếu vitamin A bao gồm: da sần sùi, khô ráp; đường hô hấp dễ nhiễm khuẩn; mắt khô, chảy nước mắt, sợ ánh sáng. Trẻ cũng thường bị quáng gà lúc chập choạng tối, dễ nhận nhầm người (với những trẻ nhỏ), dễ vấp ngã, va chạm với các đồ vật. Khi trẻ đã lớn hơn thì thường ngồi một chỗ, không dám chạy, hay xúc trượt thức ăn. Thiếu vitamin A khiến tẻ chậm lớn, xương tăng trưởng kém, lười vận động, không thích chơi, mệt mỏi.
Để dự phòng hoặc bổ sung vitamin A, có thể uống vitamin A theo chỉ định y tế (định kỳ 6 tháng/lần). Ngoài ra có thể cho trẻ ăn những thức ăn có chứa nhiều vitamin A như gan, trứng, cá, gấc, thịt, các loại rau củ quả có màu vàng đỏ như hồng, xoài, cà rốt, đu đủ…Để hấp thu tốt vitamin A cần ăn thêm dầu mỡ.
Thiếu vitamin A ở trẻ gây ra tình trạng quáng gà
Thiếu vitamin PP
Trẻ trong giai đoạn ăn dặm là đối tượng dễ thiếu vitamin PP nhất. Nguyên do là trẻ ăn nhiều chất bột quá dẫn đến rối loạn tiêu hóa mạn tính. Trẻ thiếu vitamin PP thường có dấu hiệu bị tiêu chảy, trong phân có chất nhầy hoặc máu; hay bị viêm miệng, lưỡi; ăn kém; ngủ ít; giảm trí nhớ; ù tai; lờ đờ. Nếu không bổ sung vitamin PP kịp thời, trẻ có thể mắc viêm thận, viêm phổi, gây nguy hiểm đến tính mạng.
Để bổ sung vitamin PP cho trẻ, mẹ có thể cho con uống vitamin PP theo chỉ định của các bác sĩ. Ngoài ra, cung cấp các khẩu phần ăn đa dạng, phong phú với các loại thực phẩm như trứng, sữa, thịt, cá, các loại hạt ngũ cốc và rau xanh.
Thiếu vitamin K
Trẻ sơ sinh thường là đối tượng dễ thiếu vitamin K nhất. Thường vào ngày thứ 3-5 sau sinh, trẻ dễ bị rối loạn tiêu hóa, tắc đường mật do vi khuẩn đường ruột chưa tổng hợp đủ vitamin K.
Các dấu hiệu thường gặp khi trẻ thiếu vitamin K là: chảy máu đường tiêu hóa (đại tiện ra máu, nôn ra máu, chảy máu niêm mạc, chảy máu ở da). Ở trẻ sơ sinh, thiếu vitamin K có thể gây xuất huyết màng não, não. Bệnh xuất hiện đột ngột nên trẻ thường bỏ ti, da xanh, thóp căng phồng, thiếu máu cấp tính, khóc thét, co giật cục bộ hoặc toàn thân, mắt lác, sụp mi, thở ngắn, có cơn ngừng thở, giảm vận động nửa người, hôn mê, thậm chí tử vong hoặc để lại di chứng thần kinh.
Để phòng chống và bổ sung vitamin K cho trẻ, các mẹ đang mang thai và cho con bú nên tăng cường ăn các thực phẩm giàu vitamin K, có ăn thêm dầu mỡ. Ngoài ra, các mẹ nên tiêm vitamin K trước khi sinh hoặc cho trẻ uống vitamin K ngay sau sinh.
Thiếu vitamin K gây chảy máu bất thường ở trẻ
Thiếu vitamin D
Vitamin D rất quan trọng với trẻ, nó ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa và hấp thu canxi, phốt pho. Khi thiếu vitamin D, trẻ sẽ có biểu hiện: ra mồ hôi trộm, thóp rộng, chậm liền thóp, đầu mềm, răng mọc muộn. Ngoài ra, trẻ cũng dễ bị kích thích: bực tức, ngủ trằn trọc, khó chịu, rụng tóc, hay giật mình.
Thiếu vitamin D khiến trẻ bị còi xương, do đó nên cho trẻ tắm nắng hàng ngày. Để lộ bụng, lưng, tay, chân trẻ ra ngoài 10-15 phút trước 9h sáng. Và ánh nắng mặt trời chỉ có tác dụng khi chiếu trực tiếp lên da, chiếu qua lớp quần áo thì tác dụng không nhiều. Mùa đông không có nắng, có thể cho trẻ đi tắm điện ở các khoa vật lý trị liệu tại bệnh viện. Bên cạnh đó cần bổ sung các thực phẩm chứa canxi như sữa, phô mai, tôm, cua, cá, dầu gan cá thu, bơ. Các bữa ăn của trẻ đều cần thêm dầu, vì dầu giúp hấp thu vitamin D tốt hơn. Nếu thiếu dầu trong bữa ăn thì dù trẻ có uống vitamin D cũng không thể hấp thu được.
Lưu ý với các mẹ khi bổ sung vitamin cho trẻ cũng cần phải hợp lý và đủ liều lượng, nhiều quá cũng có thể gây ngộ độc. Do đó, nên nhờ đến sự tư vấn của các bác sĩ trước khi dùng.
Theo BS. Lê Thị Hương